سرقت ادبی در مقاله

در عصر حاضر که فعالیت های پژوهشی و علمی به شکل گسترده ای به صورت دیجیتالی انجام می شود، آشنایی با سرقت ادبی اهمیت بسیاری خواهد داشت. از آن جایی که دسترسی به منابع و محتواهای علمی به صورت آسان و حتی رایگان امکان پذیر شده است، اطلاع کاربران از قوانین حق نشر به حفظ حقوق نویسندگان در حوزه‌های علمی و ادبی کمک می‌کند. همچنین محط بهتر و سالم تری برای فعالیت های علمی-پژوهشی ایجاد می شود. با در نظر گرفتن این هدف، در مقاله پیش رو، به اطلاعات کاملی در مورد سرقت ادبی در مقاله و ابعاد آن و همچنین رفع سرقت ادبی پرداخته ایم.

سرقت ادبی در مقاله چیست؟

سرقت ادبی یا “plagiarism”بدین معنی است که یافته ها و تولیدات علمی شخص دیگری بدون کسب اجازه یا ذکر منبع در هر بستری ارائه شود. واژه های دیگری مثل “کپی کردن” یا ” قرض گرفتن” نیز بدون شک سرقت ادبی تلقی خواهند شد. واضحا دزدیدن محتوای علمی یک نفر، اعتبار شخص را زیر سوال خواهد برد. به همین دلیل سرقت ادبی در جوامع علمی آسیب زننده خواهد بود. 

سرقت ادبی به طور کلی، استفاده بدون ذکر منبع از ایده، عبارت، کلمه یا تصویر معنی می شود. اهمیت این موضوع به قدری بالاست که قوانین سفت و سخت کپی رایت در تمامی کشور ها حاکم است و تحت پیگرد قانونی قرار می گیرد. عواقب سرقت ادبی برای شخصی که مرتکب سرقت ادبی می شود، شامل از دست دادن اعتبار، عدم پذیرش آثار و همچنن پیامد های قانونی است. 

انواع رایج سرقت ادبی در مقاله

سرقت ادبی در مقاله، انواع مختلفی دارد که بهتر است در موردشان آگاهی داشته باشیم.

سرقت ادبی کامل و مستقیم

در سرقت ادبی کامل، شخص کل محتوای مورد نظر را بدون ذره ای تغییر و بدون ذکر منبع آن منتشر می کند. فرد در این حالت ممکن است محتوای سرقت شده را به طور کامل به اسم خود یا شخص دیگری بزند. در سرقت ادبی مستقیم نیزنقل قول ها یا پاراگراف هایی بدون ذکر منبع اصلی یا اشاره به نویسنده واقعی آن منتشر می شود. سرقت ادبی کامل و مستقیم ،هردو بسیار واضح اندو به راحتی قابل تشخیص خواهند بود.

سرقت ادبی منبع

در این نوع سرقت ادبی، شخص به منابع محتوایی که منتشر می کند اشاره می کند و کپی برداری واضحی مشهود نیست. اما این اشاره بطور کامل انجام نمی شود یا بطور نادرست انجام می شود. در هر حال، به دلیل آسیب زدن به اعتبار منابع ذکر شده، سرقت ادبی محسوب می شود. این نوع سرقت می تواند عمدی یا سهوی باشد.

سرقت ادبی از خود (خودسرقتی)

سرقت ادبی از خود همانطور که از نامش مشخص است، از طرف خود نویسنده رخ می دهد. به این شکل که آثار قبلی خود را در آثار جدید خود استفاده می کند اما اشاره ای به این موضوع نمی کند. برای مثال نویسنده بخشی از مقاله های قبلی خود را در مقاله ای جدید به اشتراک می گذارد اما به این موضوع اشاره نمی کند که این متن قبلا نوشته شده است.

سرقت ادبی در ترجمه

سرقت ادبی در مقاله به صورت ترجمه به این صورت است که محتوایی از زبان دیگری ترجمه می شود اما به متن اصلی اشاره نمی شود. متن ترجمه شده ی محتوا به نام فردی که ترجمه کرده است، منتشر می شود.

سرقت ادبی تصادفی

این نوع سرقت ادبی بطور تصادفی و سهوی انجام می شود. اگر فرد از منبع اطلاع و آگاهی نداشته باشد یا فراموش کند به منبع اشاره کند، سرقت ادبی مقاله به طور تصادفی صورت گرفته است. در هر حال سرقت ادبی محسوب می شود و باید دقت کافی را در این مسئله به کار برد.

سرقت ادبی تصادفی ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که از ذکر منابع خود غفلت کنید یا منابع خود را اشتباه نقل کنید. این نوع سرقت ادبی اغلب نتیجه بی احتیاطی یا ناآگاهی است تا تقلب عمدی. اگر به طور تصادفی از کلمات دیگران استفاده کنید بدون اینکه به او اعتبار بدهید، باز هم سرقت ادبی می کنید. فقدان قصد افراد را از مسئولیت سرقت ادبی مبرا نمی کند.

سرقت ادبی موزاییک یا پچ ورک

در این نوع سرقت ادبی فرد از قسمت هایی از منابع مختلف استفاده می کند و با کنار هم گذاشتن آن ها، یک مقاله کامل را تولید می کند. این محتوا در نگاه اول کپی برداری یا سرقت ادبی به نظر نمی رسد. اما در واقع کپی برداری از منابع مختلف است به همین دلیل به نظر می رسد نوشته ی خود فرد باشد.

سرقت ایده ها و سرقت چهارچوبی

در سرقت ایده و سرقت چهارچوبی، فرد قالب کلی مطلب را و ایده اصلی آن را کپی برداری می کند و با ادبیات خود محتوایی برای آن تولید می کند. “سایه نویسی” نیز به همین نوع سرقت ادبی مربوط می شود.

جرم سرقت ادبی مقاله در ایران

قوانین کپی رایت و سرقت ادبی در تمامی کشور ها و حتی پلتفرم ها به دقت پیگیری می شود و برای افزایش اعتبار تولیدات علمی، به مسائل مربوط به سرقت ادبی مقاله توجه می شود. در ایران این مسئله از جدیت کمتری برخوردار است و جرم خاصی تلقی نمی شود. اما عواقب دیگری برای شخصی که سرقت ادبی مرتکب شده وجود دارد. آثار وی از درجات اعتبار ساقط می شود و ممکن است در موسسه های معتبر و دانشگاهی یا پلتفرم های معتبر مقاله از داوری رد شود.

اگر شخصی که از مطالب وی کپی برداری شده شکایت کند، شخص کپی کننده تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت و باید پاسخگو باشد. قوانین کپی رایت در ایران تحت عنوان “حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان در ایران” در بند بیست و دوم قانون اساسی مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین در ایران حقوق مؤلف به‌مدت 50 سال از زمان فوت مؤلف یا انتشار اثر اعتبار دارد. در صورت رعایت نکردن حق کپی رایت و سرقت ادبی، فرد متخلف ممکن است به پرداخت جرائم مالی یا حبس محکوم شود. جرم سرقت ادبی در کشورهای مختلف را از لینک ارائه شده می توانید مطالعه نمایید.

رفع سرقت ادبی مقاله در ایران

برای این که مقاله ما سرقت ادبی تلقی نشود و دچار سرقت ادبی در مقاله نشویم، اول و مهم تر از همه این است که منابع را به دقت ذکر کنیم. در قدم های بعد، می توانید از ابزار های آنلاین برای تشخیص کپی بودن یا نبودن مطالب خود بهره ببرید.

بررسی سرقت ادبی مقاله با  ابزار های آنلاین

برای بررسی و رفع سرقت ادبی در مقاله‌ها و متون، چندین ابزار آنلاین وجود دارند که به شما کمک می‌کنند تا میزان تطابق متن خود را با منابع دیگر بررسی کنید. در اینجا تعدادی از معتبرترین و پرکاربردترین ابزارهای آنلاین آورده شده است:

1. Turnitin :Turnitin یکی از پرکاربردترین و معتبرترین ابزارها در دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی است. این ابزار، پایگاه داده بزرگی از مقالات علمی و متون مختلف دارد و نتایج دقیقی ارائه می‌دهد. البته نیاز به اشتراک یا دسترسی از طریق موسسات دارد.

2. iThenticate: ابزار iThenticate، یک نرم‌افزار تخصصی برای بررسی سرقت ادبی و کپی برداری در متون علمی و دانشگاهی است. این ابزار به محققان، نویسندگان و ناشران کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنند که آثار آن‌ها به طور کامل اورجینال بوده و از محتوای موجود در اینترنت یا پایگاه‌های داده دیگر کپی نشده است. iThenticate با مقایسه متن مورد نظر با میلیون‌ها سند منتشر شده، جزئیات شباهت‌ها را ارائه می‌دهد و به کاربران این امکان را می‌دهد که به راحتی مشکلات احتمالی را شناسایی و برطرف کنند. این ابزار به ویژه برای مقالات علمی، پایان‌نامه‌ها و کارهای پژوهشی بسیار کاربردی است.

3. Grammarly Premium: نسخه پولی Grammarly علاوه بر بررسی گرامر، ابزار تشخیص سرقت ادبی هم دارد. به ویژه برای متون عمومی و دانشگاهی کارآمد است و از پایگاه داده‌ای از وبسایت‌ها و متون علمی استفاده می‌کند.

4. Plagscan: ابزار plagScan، گزینه مناسبی برای بررسی سرقت ادبی در مقالات آکادمیک است و دارای بانک داده گسترده‌ای از مجلات، مقالات و سایت‌های آنلاین است. همچنین به شما امکان می‌دهد تا متن خود را با فرمت‌های مختلف آپلود کنید.

5. Quetext: این ابزار نسخه رایگان و پرمیوم دارد و می‌تواند به شما در یافتن جملات و عباراتی که در جای دیگری استفاده شده‌اند کمک کند. این ابزار به ویژه برای مقالات و اسناد کوتاه مناسب است.

6. Plagiarism Checker by Scribbr: این ابزار به خصوص برای مقالات دانشگاهی طراحی شده است و از پایگاه داده گسترده‌ای برای مقایسه متن‌ها استفاده می‌کند. این ابزار با پرداخت هزینه‌ای قابل استفاده است و نتایج دقیقی ارائه می‌دهد.

این ها اغلب به صورت رایگان و گاها پولی در اختیار شما قرار میگیرند و استفاده از آن ها می تواند مفید واقع شود. می توانید از این ابزار ها استفاده کنید تا ببینید چه مقدار از مقاله شما یا یک مقاله دیگر، سرقت علمی شده است. همچنین استفاده از هوش مصنوعی برای رفع سرقت ادبی را نیز در لینک مذکور بررسی کرده ایم. 

سخن پایانی

برای بالاتر بردن اعتبار مطالب منتشر شده در بستر های مختلف، به خصوص پایگاه های مقاله نویسی، ضروری است که درک خود را در مورد سرقت ادبی در مقاله افزایش دهیم. در این مقاله از وبسایت فیلینکو، خدمات دانلود مقاله رایگان، به آشنایی سرقت ادبی در مقاله و جلوگیری از آن پرداختیم تا یکی از مهم ترین مسائل امروزه در دنیای علم و پژوهش را بررسی کرده باشیم.