در عصری که دانش و اطلاعات به سرعت در حال پیشرفت هستند، دسترسی به منابع علمی معتبر و به‌روز، نه تنها برای پژوهشگران و دانشجویان، بلکه برای هر فرد کنجکاو و علاقه‌مند به علم، به یک ضرورت تبدیل شده است. پایگاه علمی PLOS ONE، با ارائه مقالات متن‌باز در حوزه‌های متنوع، از زیست‌شناسی و پزشکی تا علوم اجتماعی و مهندسی، فرصتی بی‌نظیر برای کشف یافته‌های نوین و بهره‌گیری از آنها فراهم می‌کند. در این مقاله، با هم سفری خواهیم داشت به دنیای PLOS ONE، از شناخت ماهیت آن تا نحوه جستجو و دانلود مقاله از PLOS ONE، تا بتوانید به راحتی از این گنجینه علمی بهره ببرید.
PLOS ONE چیست؟
PLOS ONE مخفف Public Library of Science ONE یک مجله علمی معتبر و بین‌المللی است که در سال ۲۰۰۶ به‌عنوان بخشی از جنبش دسترسی آزاد (Open Access) تأسیس شد. این مجله توسط سازمان غیرانتفاعی Public Library of Science (PLOS) راه‌اندازی شد و به‌سرعت به یکی از پیشگامان علم تبدیل گردید. هدف اصلی PLOS ONE، ایجاد تحول در نحوه انتشار تحقیقات علمی بود. برخلاف مجلات سنتی که بر “تأثیرگذاری” یا “جذابیت” موضوعات تمرکز می‌کنند، PLOS ONE مقالاتی را منتشر می‌کند که از استانداردهای روش‌شناسی قوی و اعتبار علمی برخوردار باشند، بدون توجه به حوزه تخصصی یا میزان جذابیت آنها برای عموم.
تاریخچه PLOS ONE به اوایل قرن ۲۱ بازمی‌گردد، زمانی که دسترسی به مقالات علمی برای بسیاری از پژوهشگران و علاقه‌مندان، به دلیل هزینه‌های بالای اشتراک مجلات، دشوار بود. PLOS ONE با ارائه مدل دسترسی آزاد و رایگان، این مشکل را برطرف کرد و به یکی از پراستنادترین مجلات علمی جهان تبدیل شد. امروزه، این مجله هزاران مقاله در حوزه‌های متنوعی مانند زیست‌شناسی، پزشکی، فیزیک، شیمی و علوم اجتماعی منتشر می‌کند و با شعار “علم برای همه”، دسترسی به دانش را برای عموم مردم فراهم می‌سازد. در ادامه، به انواع مقالات این پایگاه و نحوه جستجو و دانلود مقاله از PLOS ONE خواهیم پرداخت.
انواع مقالات PLOS ONE
PLOS ONE به‌عنوان یک مجله علمی جامع، پذیرای انواع مختلفی از مقالات است که هر کدام با اهداف و ساختارهای خاص خود، به گسترش دانش در حوزه‌های متنوع علمی کمک می‌کنند. علاوه بر مقالات پژوهشی و مروری، PLOS ONE مقالات کوتاه یا Short Reports را نیز منتشر می‌کند که معمولاً مختصر و متمرکز بر یافته‌های مهم اما محدود هستند. این نوع مقالات برای ارائه نتایج اولیه یا تحقیقاتی که هنوز در مراحل ابتدایی قرار دارند، مناسب هستند.
مقالات روش‌شناسی نیز از دیگر انواع مقالاتی هستند که در PLOS ONE به چاپ می‌رسند. این مقالات بر روی روش‌های جدید یا بهبود یافته در تحقیقات علمی تمرکز دارند و به پژوهشگران کمک می‌کنند تا از ابزارها و تکنیک‌های به‌روزتری در کارهای خود استفاده کنند. در نهایت، مقالات دیدگاه یا Perspective Articles نیز در PLOS ONE جایگاه ویژه‌ای دارند. این مقالات دیدگاه‌ها و نظرات شخصی نویسندگان را در مورد موضوعات علمی خاص بیان می‌کنند و به بحث‌های علمی عمق بیشتری می‌بخشند.
PLOS ONE به‌عنوان یک مجله علمی چندرشته‌ای (multidisciplinary)، در گستره وسیعی از رشته‌ها و حوزه‌های علمی فعالیت می‌کند. این مجله محدود به یک حوزه خاص نیست و مقالاتی از تمامی شاخه‌های علوم طبیعی، علوم زیستی، علوم پزشکی، علوم اجتماعی و حتی علوم انسانی را منتشر می‌کند. در حوزه علوم زیستی، PLOS ONE مقالاتی در زمینه زیست‌شناسی سلولی، ژنتیک، میکروبیولوژی، اکولوژی و علوم اعصاب منتشر می‌کند. در حوزه علوم پزشکی، تحقیقات مرتبط با بیماری‌ها، داروشناسی، ایمنی‌شناسی، سلامت عمومی و علوم بالینی نیز جایگاه ویژه‌ای دارند.
در حوزه علوم فیزیکی و مهندسی، مقالاتی در زمینه فیزیک، شیمی، علوم مواد، نانوتکنولوژی و مهندسی برق و مکانیک به چاپ می‌رسند. همچنین، PLOS ONE در حوزه علوم زمین و محیط زیست، تحقیقاتی درباره تغییرات اقلیمی، زمین‌شناسی، اقیانوس‌شناسی و مدیریت منابع طبیعی را پوشش می‌دهد. در بخش علوم اجتماعی، موضوعاتی مانند روانشناسی، جامعه‌شناسی، اقتصاد، آموزش و علوم سیاسی نیز مورد توجه قرار می‌گیرند. حتی در حوزه علوم انسانی، مقالاتی در زمینه تاریخ، باستان‌شناسی، هنر و فلسفه نیز در PLOS ONE منتشر می‌شوند.
این تنوع گسترده باعث شده است که PLOS ONE به یک پلتفرم جامع برای پژوهشگران در تمامی رشته‌ها تبدیل شود و به عنوان یک مجله چندرشته‌ای، به تبادل دانش بین حوزه‌های مختلف علمی کمک کند. این رویکرد، PLOS ONE را به یکی از منحصر به‌فردترین مجلات علمی جهان تبدیل کرده است.
نحوه جستجوی مقاله در PLOS ONE
جستجوی مقاله در PLOS ONE بسیار ساده است و با دنبال کردن مراحل زیر می‌توانید به راحتی مقالات مورد نظر خود را پیدا کنید:
- مراجعه به سایت PLOS ONE: ابتدا به وب‌سایت رسمی PLOS ONE به آدرس https://journals.plos.org/plosone/ مراجعه کنید.
- در صفحه اصلی، یک نوار جستجو مشاهده می‌کنید. می‌توانید کلیدواژه‌های مرتبط با موضوع تحقیق خود را در این بخش وارد کنید. می توانید از اطلاعات مقاله مانند عنوان، نام نویسنده و کد DOI نیز استفاده کنید.
- پس از وارد کردن کلیدواژه‌ها، می‌توانید نتایج را بر اساس تاریخ انتشار، موضوع، نوع مقاله و سایر فیلترها مرتب‌سازی کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا مقالات مرتبط تر را سریع‌تر پیدا کنید.می توانید نتایج جستجو را بر اساس جدیدترین یا قدیمی ترین و پر بازدید ترین ها مرتب کنید.
- پس از یافتن مقاله مورد نظر، می‌توانید چکیده آن را مطالعه کنید تا از مرتبط بودن آن با موضوع تحقیق خود اطمینان حاصل کنید. همچنین در صفحه مربوط به مقاله اطلاعات دیگری از مقاله شامل میزان citation و… را نیز می توانید مشاهده کنید.
نحوه دانلود مقاله از PLOS ONE
یکی از مزایای اصلی PLOS ONE، دسترسی آزاد به مقالات آن است. برای دانلود مقاله از PLOS ONE، مراحل زیر را دنبال کنید:
- پس از یافتن مقاله مورد نظر، روی عنوان آن کلیک کنید تا به صفحه مقاله منتقل شوید.
- در صفحه مقاله، در سمت راست صفحه، گزینه “Download PDF” را مشاهده می‌کنید. برای دانلود مقاله از PLOS ONE روی این گزینه کلیک کنید.
- پس از کلیک روی گزینه دانلود، مقاله به صورت فایل PDF در مرورگر شما باز می‌شود. می‌توانید آن را با استفاده از گزینه “Save As” در مرورگر خود ذخیره کنید.
- اگر از نرم‌افزارهای مدیریت منابع مانند EndNote یا Mendeley استفاده می‌کنید، می‌توانید مقاله را مستقیماً به این نرم‌افزارها اضافه کنید.
در صورت نیاز، می توانید از خدمات دانلود مقاله فیلینکو نیز در این زمینه استفاده کنید. برای این کار کافی است اطلاعات مقاله مورد نظر خود را به فیلینکو ارسال کنید تا مقاله برای دانلود در اختیار شما قرار گیرد.
سخن پایانی
PLOS ONE به‌عنوان یکی از معتبرترین پایگاه‌های علمی دسترسی آزاد، نقش مهمی در تسهیل دسترسی به دانش و اطلاعات علمی ایفا می‌کند. با استفاده از این پایگاه، پژوهشگران و دانشجویان می‌توانند به راحتی به مقالات معتبر و به‌روز دسترسی پیدا کنند و از آنها در تحقیقات خود استفاده نمایند. امیدواریم این راهنما به شما کمک کرده باشد تا با نحوه جستجو و دانلود مقاله از PLOS ONE آشنا شوید و بتوانید از این منبع ارزشمند نهایت استفاده را ببرید.
